Aziz Paul Yolu Adada Antik Kenti - Sipahiler Rotası / St. Paul Trail Adada Ancient City - Sipahiler Route

Adada Antik Kenti bilgi panosu / The Ancient City of Adada information board

Antik kent, 1888 yılında ilk olarak G. Hirschfeld ve aynı zamanda W.M. Ramsay tarafından tespit edilmiştir. Kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte şehrin adı ilk kez M.Ö. II. yüzyılda Termessos'la yapılan bir anlaşmada "Adada" olarak geçer. Kentte M.Ö. I. yüzyılda sikke basılmıştır. Roma İmparatorluk Dönemi'nde özellikle İmparator Traianus, Hadrianus ve Antoninus Pius Dönemleri Adada'nın en parlak dönemleridir. Kent Caralis (Beyşehir) Gölü'nün batı kıyısını izleyerek Antiokheia (Yalvaç), Neapolis (Şarkikaraağaç), Tymbriada (Aksu), Adada (Karabavlu) üzerinden Pednelissos (Gebiz ?) ve Perge (Aksu) Antik Kenti'ne uzanan antik yol üzerinde yer almaktadır. Anadolu'da en sağlam kalabilmiş antik kentlerden birisidir. Kentte üst yapısı sağlam durumda Traianus Tapınağı, İmparatorlar Tapınağı, İmparatorlar ve Zeus Megistos-Serapis Tapınağı ile Severuslar Dönemi'nde yapılmış ve günümüze tahribata uğramış olarak gelmiş İmparatorlar ve Aphrodite Tapınağı bulunmaktadır. Ayrıca batı yamaca oturmuş tiyatro, anıtsal bir mezar yapısı, sur duvarları, Nekropol, Bizans Bazilikası, tabanı taş döşeli forum ve açık hava toplantı yeri, çarşı binası veya yönetim merkezi olabilecek bir yapı ile orijinal taş döşemeli antik yol bulunmaktadır. Adada Antiokheia'nın Pisidia'daki yardımcı piskoposudur. Kentte yaşam 9. yy. a kadar devam etmiştir. / This ancient city was first discovered by G. Hirschfield and W.M. Ramsay in 1888. Although the exact date of foundation is not known, the city is first mentioned as "Adada" in a treaty made with Termessos in the 2nd century BC. The city minted coins in the 1st century BC. Roman Empire, especially the reigns of Trajan, Hadrian, Antoninus Pius was the most prosperous period of Adada. The city is on the ancient route reaching to the ancient cities of Pednelissos (Gebiz ?) and Perge (Aksu) through Antioch (Yalvaç), Neapolis (Şarkikarağaç), Tymbriada (Aksu), and Adada (Karabavlu) following the west shore of Beyşehir Lake (Caralis). It is one of the best conserved ancient cities in Anatolia. Temple of Trajan with its intact superstructure, Temple of Emperors, and Temple of Emperors and Zeus Megistos-Serapis, and Temple of Emperors and Aphrodite that is built during the Age of Severii but damaged today take place in the city. In addition, the theatre on the western slope, a monumental tomb, city walls, necropolis, Byzantine basilica, stone paved forum, a building that may be either market place or administration centre, and stone paved ancient road can also be seen. Adada was the deputy patriarchate of Antioch in Pisidia. Life in the city lasted until the 9th century.

Sapak / Intersection

Buradan sola dönün. / Turn left here.

Çarşı binası ya da Yönetici Sarayı / Market building or Ruler's Palace

Kentin merkezi kısmında Akropolün tam kuzeyindedir. 16,45 x 11,00 metre ölçülerindeki iki katlı yapının batı kısmında birinci kat seviyesinde anteleri vardır. Güney duvarı 10 metre yükseklikte sağlam kalabilmiş olan yapı dışta Helenistik denilebilecek iyi bir taş işçiliğine sahiptir. Eski gezgin araştırmacılar tarafından iki katlı yapı veya tapınak olarak adlandırılmıştır. S.Mitchell tarafından "Market building - Marktbau" olarak adlandırılan yapı kent yöneticisinin idari veya özel sarayı olabilir. / It is located just north of the Acropolis in the city centre. The two-story building, measuring 16.45 x 11.00 metres, has antes on the first floor level on the west side. The building, whose south wall has survived intact at a height of 10 metres, has good stonemasonry on the outside that can be called Hellenistic. It was called a two-story building or a temple by old travellers. The building, named "Market building - Marktbau" by S.Mitchell, may have been the administrative or private palace of the city's ruler.

İmparatorlar ve Zeus Megistos-Serapis Tapınağı / The Temple of Emperors and Zeus Megistos-Serapis

Korint tarzında olan tapınak 4 sütunlu prostylos planlıdır. Podiumlu olan tapınak saçaklık seviyesine kadar ayaktadır. Ön cephedeki çıkışı sağlayan merdivenler tahrip olmuştur. Kornişler konsollu olup, yıkılan bloklar orijinal yerlerinde durmaktadır. Tapınağın önünde anıtsal sunak vardır. Sterret tarafından 1888'de kopya edilen yazıtta "Tanrı-İmparatorlar Zeus Megistos-Serapis ve Baba kenti için onun karısı, Hoplan kızı, başrahibe Anna ve onların oğulları Tlaomos ve Antiokhos, tapınağı ve heykelleri, çevresindeki stoalar atölyeler ve bütün süslemeleriyle beraber adayarak dikti” yazar. Tapınak Severuslar Çağında M.S. 180-210 yıllarında yapılmış olmalıdır. / This prostyle temple, (having a portico whose columns, usually four in number, extend in a line across the front only), which is in corinthian style, has 4 columns at the portico. The temple, which has a podium, has been intact to this day as far as the eaves level. The exit steps at the front are completely ruined now. The cornices are piered and the collapsed blocks are still in their original places. At the front is the monumental altar. The inscription copied by Sterret in 1888 reads as follows: "His wife, the daughter of Hoplan, Anna the nun and her sons Tlaomas and Antiokhos had the temple with all its statues, stoas, workshops and ornaments built and dedicated to the semi-god emperors Zeus Megistos- Serapis." The temple must have been built between 180-210 A.D during the Severus period.

İmparatorlar Tapınağı / The Temple of Emperors

İon tarzında olan tapınak prostylos planlı olup, ikisi yanlarda dördü önlerde olmak üzere toplam 6 sütuna sahiptir. Yan duvarlar saçaklık seviyesine kadar sağlamdır. Arka alınlığın yarısı sağlam durumdadır. Tapınağın önündeki sunak ve merdivenler toprak altındadır. Ön kısımda ise tapınağa ait olduğu düşünülen Propylon'a (anıtsal giriş) ait izler yeralır. Sterret tarafından 1888'de kopya edilen yazıtta "Tanrı-İmparatorların iki kez rahipliğini yapmış olan kurucu kentin oğlu, Probusluk yapmış Nikomakhos'un oğlu Theodoros, bu tapınağı Tanrı-İmparatorlara ve kente, ksoanon ve heykelleriyle birlikte kendi parasıyla yaptırdı ve adadı" yazar. Bu tapınağın en önemli özelliği, tam bitirilmemiş olan tapınağın doğu duvarında antik dönem taş ustalarının nasıl çalıştıklarını ve ince işçiliği hangi aşamalardan geçirerek yaptıklarını gösteren izlerin mevcut olmasıdır. / This prostyle temple, (having a portico whose columns, usually four in number, extend in a line across the front only), which was built in lonian style, has 6 columns, two of which are on the sides and the other four are on the front. The side walls are intact as far as the level of eaves. Half of the back pediment is in good condition. The altar and the steps, which were presumably in front of the temple in the past, are buried in the ground now. At the front, traces of a propylon, (a monumental entrance) which is thought to belong to the temple, can still be seen. The inscription copied by Sterret in 1888 reads as follows: "Theodoros, the son of Nikomakhos, who founded the city and who also fulfilled the priesthood for the semi-god emperors twice, had this temple and its statues built with his own money and dedicated to the semi-god emperors and the city." The most important characteristic of this temple is the traces on the incomplete eastern wall which show how masons in the ancient ages worked and which painstaking stages they went through to refine their works.

Tiyatro / Theatre

Adada tiyatrosu kentin kuzeybatı kısmında topoğrafik olarak tiyatro yapmaya en uygun olan tepe yamacına inşa edilmiştir. 2004 yılına kadar oturma basamaklarının (cavea) uçları görülebilmekteydi. 2004 yılı kazılarında tamamen temizlenen Adada tiyatrosunun kentin yarım kalmış yapılarından biri olduğu anlaşılmıştır. Tiyatronun kapasitesi bu haliyle yaklaşık 1000 kişiliktir.

İmparatorlar Tapınağı / The Temple of Emperors

İon tarzında olan tapınak prostylos planlı olup, ikisi yanlarda dördü önlerde olmak üzere toplam 6 sütuna sahiptir. Yan duvarlar saçaklık seviyesine kadar sağlamdır. Arka alınlığın yarısı sağlam durumdadır. Tapınağın önündeki sunak ve merdivenler toprak altındadır. Ön kısımda ise tapınağa ait olduğu düşünülen Propylon'a (anıtsal giriş) ait izler yeralır. Sterret tarafından 1888'de kopya edilen yazıtta "Tanrı-İmparatorların iki kez rahipliğini yapmış olan kurucu kentin oğlu, Probusluk yapmış Nikomakhos'un oğlu Theodoros, bu tapınağı Tanrı-İmparatorlara ve kente, ksoanon ve heykelleriyle birlikte kendi parasıyla yaptırdı ve adadı" yazar. Bu tapınağın en önemli özelliği, tam bitirilmemiş olan tapınağın doğu duvarında antik dönem taş ustalarının nasıl çalıştıklarını ve ince işçiliği hangi aşamalardan geçirerek yaptıklarını gösteren izlerin mevcut olmasıdır. / This prostyle temple, (having a portico whose columns, usually four in number, extend in a line across the front only), which was built in lonian style, has 6 columns, two of which are on the sides and the other four are on the front. The side walls are intact as far as the level of eaves. Half of the back pediment is in good condition. The altar and the steps, which were presumably in front of the temple in the past, are buried in the ground now. At the front, traces of a propylon, (a monumental entrance) which is thought to belong to the temple, can still be seen. The inscription copied by Sterret in 1888 reads as follows: "Theodoros, the son of Nikomakhos, who founded the city and who also fulfilled the priesthood for the semi-god emperors twice, had this temple and its statues built with his own money and dedicated to the semi-god emperors and the city." The most important characteristic of this temple is the traces on the incomplete eastern wall which show how masons in the ancient ages worked and which painstaking stages they went through to refine their works.

Aziz Paul Yolu yön tabelası / St. Paul Trail signpost

Engel / Obstacle

Buradan düz devam edin. İlerlemek için tel örgünün üzerine basmalısınız veya çalıları kaldırmalı ya da üzerine basmalısınız.. / Go straight ahead here. You must step on the wire fence or remove briars or or step on them in order to move forward.

Sapak / Intersection

Burada sola sapmak yerine düz devam edin. Sola sapıldığında ana yola geçişi engelleyen ve aşılamayan bir dikenli tel ile karşılaşılmaktadır. / Go straight ahead here instead of turning left. If you turn left, you come across a barbed wire that is impossible to climb over and thus you cannot reach to the main road.

Engel / Obstacle

Buradan düz devam edin. İlerlemek için çit merdiveninden çıkmak zorundasınız. Ancak merdiven dengesiz olduğu için çit kapıdan da tırmanabilirsiniz. / Go straight ahead here. You must climb the ladder stile in order to move forward. However you can try to climb fence gate as the ladder stile is unstable.

Su ayar vanası / Water regulating valve

Su hattına ait su ayar vanası / A water regulating valve of a water line

Dere geçişi / Ford

Gökpınar deresi (Darı pınarı - Gök Pınar) / Gökpınar stream (Darı spring - Gök spring)

Sapak / Intersection

Buradan sola dönün. / Turn left here.

Sapak / Intersection

Buradan sola dönün. / Turn left here.

Akış Taşı manzarası / View of Akış Stone

Gidiş yönüne ters tarafta kalan manzara. / It is the view in the opposite direction of the course.

Sapak / Intersection

Burada soldan devam edin / Take the left and continue here.

Dere geçişi / Ford

Gökpınar deresi (Darı pınarı - Gök Pınar) / Gökpınar stream (Darı spring - Gök spring)

Çepel Mezarlığı / Çepel Graveyard

Sağlık pınarı / Sağlık spring

İçilebilir su kaynağı / Potable water supply

Taşlıkır manzarası / View of Taşlıkır

Aziz Paul Yolu yön tabelası / St. Paul Trail signpost

Çeşme / Drinking fountain

İçilebilir su kaynağı / Potable water supply

Sapak / Intersection

Buradan sola dönün. / Turn left here.

Dere geçişi / Ford

Gökpınar deresi / Gökpınar stream

Köprü / Bridge

Çeşme / Drinking fountain

İçilebilir su kaynağı / Potable water supply

Köy odası / Village chamber

Sipahiler çay ocağını işleten Dursun Bey'e haber verilerek bu köy odasında konaklama yapılabilir. Elektrik ve su bulunan, iki oda, bir mutfak ve bir tuvaleti olan bu yerde geceleme fiyatı Nisan 2025'de kişi başı 200.-TL idi. Dursun Bey: +90 534 690 23 95 / You can spend the night in this village chamber by informing Mr. Dursun who runs the Sipahiler tea house. The accommodation charge of this place, which has electricity and water, two rooms, a kitchen and a toilet, was TRY 200 per person in April 2025. Mr. Dursun: +90 534 690 23 95