Salvaterra de Miño-Monçäo polos ríos Miño e Tea

Iniciamos esta ruta no veciño Monçäo, na antiga estación de ferrocarril. Dirixímonos polo interior cara a ponte que a une con Salvaterra, por riba do río Miño.

Fai uns poucos anos a única forma de cruzar o río ao país veciño, era utilizando o transbordador que unía as dúas beiras axudado por un gran cable metálico que lograba que a barcaza non fose arrastrada polas augas do río. Aínda se conservan os peiraos de atracada e as antigas aduanas fronteirizas, hoxe podémola cruzar pola ponte, cousa que facemos para dirixirnos a continuación cara a fortaleza. Percorrémola polo interior observando as boas vistas que temos tanto de Salvaterra como de Monçäo.

Os primeiros documentos escritos que se conservan son do 24 de maio do ano 991 onde se fai referencia á entrega do rei Bermundo II á igrexa Compostelá de Lacedorium (antigo nome). No século XII durante o reinado de Fernando II fortificouse a vila e dotouse de murallas para protexela das frecuentes incursións portuguesas. Colocou tamén unha guarnición para protexela. Por este motivo prodúcese o cambio de nome ao converterse nunha praza para salvar ao reino. O seu nome será Salvaterra.

Aos poucos ímonos afastando do Miño para achegarnos ao Tea. É un dos ríos mellor conservados do sur de Galicia en canto ás súas augas, ribeiras e continuidade. A combinación de augas limpas con beiras naturais e gran diversidade de plantas de ribeira crea o hábitat idóneo para especies migratorias como a anguía, a lamprea ou o salmón atlántico.
Camiñar por este bosque de ribeira con abeleiras, loureiros, carballos, salgueiros, bidueiros e ameneiros, é unha gozada de natureza.
E aquí no Tea descubrimos outra forma de pesca da lamprea. É única porque só aquí realízase deste xeito, pesca por estacas. Son unhas longas pasarelas de madeira alumadas con lámpadas que conseguen a súa electricidade mediante complexos sistemas “facilmente substituíble”. Só péscase de noite á luz das devanditas lámpadas e cando as lampreas remontan o río pegadas ao fondo crávanselles as estacas. Son 47 postos de pesca que se conceden por sorteo tendo que montarse en xaneiro e retirarse a finais de Abril cando acaba a tempada de pesca.

Este pequeno río, antes da desembocadura, crea unha das maiores illas fluviais da península, a Illa de Fillaboa.
Os romanos tamén deixaron a súa pegada xa que a través do municipio cruzaba unha importante calzada romana que unía a comarca con Tui. Cruzamos o río por un tramo desa calzada sobre unha soberbia ponte.
Aínda que moi reconstruído desde a súa construción orixinal non deixa de sorprendernos a súa situación estratéxica para o control do paso cara a terras tudenses. O resto de fortificacións, que formaban parte dunha rede militar, desapareceron co paso do tempo, ben demolidas, ben engulidas pola vexetación.

Nunha zona de merendeiros cruzamos outra vez o seu leito pola ponte da parroquia de Alxén. Desde aquí iniciamos o noso regreso cara a Salvaterra, pero esta vez pola outra marxe. O mesmo bosque de ribeira coa súa variada vexetación e algunha falsa acacia, que na outra beira non viramos, fan do noso paseo outro agasallo para a vista.

Chegamos ao Parque dá Canuda. Este impresionante parque de 200.000 m2 é a delicia de habitantes e turistas. Paralelo ao río Miño dispón de parques infantís , instalacións deportivas, carril para bicicletas, carreiros fluviais e un longo etcétera.

Volvemos a cruzar a ponte internacional cara a Monçäo, facémolo pola beira do río Miño. Pasamos pola Fortaleza e dirixímonos ao centro onde se celebran todos os xoves o mercado. Antes de de visitalo, xantamos no Restaurante Casa Lara.

Pola tarde facemos unha visita ao mercado, onde nos postos situados ao longo das rúas podemos comprar case de todo, roupa, cacharros, árbores froiteiros, etc.
Percorremos a súa Fortaleza con unha monumental muralla. Está moi ben conservada de de calquera dos seus baluartes podemos observar impresionantes vistas.

Un paseo pola beira do río, lévanos pola zona termal, que se atopa a 700 metros do centro, localizada nun espazo de gran beleza natural. O Parque das Caldas ademais dunha gran chaira co aliciente do río Miño, mesas e bancos de pedra, dispón dun gran parque infantil. Uns poucos metros máis adiante o Balneario e enfronte a este último dúas piscinas ao aire libre para os afeccionados á natación que se supón aberto nos meses estivais.

Finalizamos regresando ao inicio de esta bonita e agradable ruta.

Só temos asfalto no centro de Salvaterra e Monçäo. A maioría do traxecto faino polo paseo marítimo a beira dos ríos Miño e Tea.

Tempo en movemento: 5 horas 9 minutos con unha media de 4,1 quilómetros hora.